Форум сайта «Глобус Беларуси»

[РњiС…Р°iР» L.]

Палац пад зямлёй

У су­та­рэн­нях па­стаў­скіх ула­дан­няў Ты­зен­гаў­заў ство­ра­ны му­зей

У Па­ста­вах за­ха­ваў­ся па­лац Ан­то­нія Ты­зен­гаў­за, вя­до­ма­га сва­ёй ак­тыў­най гра­мад­скай і гас­па­дар­чай дзей­нас­цю. Сён­ня ў гэ­тым бу­дын­ку раз­мя­шча­ец­ца ра­ён­ная баль­ні­ца. Але му­зей гіс­то­рыі Па­ста­ваў на­рэш­це раз­мяс­ці­лі ў… су­та­рэн­нях па­ла­ца.

Па­лац Ты­зен­гаў­заў у Па­ста­вах за­ха­ваў­ся. Праў­да, ця­пер у ім зна­хо­дзіц­ца ра­ён­ная баль­ні­ца.


Ды­рэк­тар Па­стаў­ска­га ра­ён­на­га края­знаў­ча­га му­зея Ра­і­са Ку­ра­чэн­ка рас­ка­за­ла, што ў перс­пек­ты­ве раз­гля­да­ец­ца маг­чы­масць пе­ра­ўтва­рэн­ня ў му­зей­ны комп­лекс уся­го па­ла­ца. Але для гэ­та­га не­аб­ход­ныя вель­мі вя­лі­кія срод­кі. Та­му бы­ло вы­ра­ша­на па­чаць з су­та­рэн­няў — тым больш што яны шмат у чым уні­каль­ныя. Па­ла­цаў, па­доб­ных Па­стаў­ска­му, у Еў­ро­пе шмат, але з та­кімі скля­пеннямі — адзін­кі, мяр­куе Ку­ра­чэн­ка. Гэ­та фак­тыч­на па­лац пад зям­лёй. Раб­рыс­тыя аў­тэн­тыч­ныя скля­пен­ні за­ха­ва­лі­ся амаль у пер­ша­па­чат­ко­вым вы­гля­дзе, у іх пра­ве­дзе­ны ра­монт.

Су­пра­цоў­ні­кі Па­стаў­ска­га му­зея ства­ры­лі на­ву­ко­вую кан­цэп­цыю бу­ду­чай экс­па­зі­цыі, паводле якой у па­ла­цы па­він­на быць прад­стаў­ле­на гіс­то­рыя ро­ду Ты­зен­гаў­заў і са­мыя яр­кія ста­рон­кі жыц­ця ра­ё­на. Фар­мі­ра­ван­не збо­раў у су­та­рэн­нях ужо па­ча­ло­ся. Вы­ра­ша­на на­даць ува­гу ба­лет­най шко­ле, якая іс­на­ва­ла ў Па­ста­вах пры Ан­то­ніі Ты­зен­гаў­зу, ба­га­та­му ар­ні­та­ла­гіч­на­му му­зею, ство­ра­на­му пры Кан­стан­ці­ну Ты­зен­гаў­зу, а так­са­ма не­ка­то­рым па­дзе­ям Пер­шай су­свет­най вай­ны: тут, на Па­стаў­шчы­не, на пра­ця­гу трох га­доў пра­хо­дзі­ла лі­нія фрон­ту.

У ад­ным з па­ко­яў па­ла­ца Ты­зен­гаў­заў раз­мяс­ці­ла­ся так­сі­дэр­міч­ная (так­сі­дэр­мія — на­ву­ка па вы­ра­бе чу­чал) май­стэр­ня. Ды­рэк­тар му­зея ад­зна­чы­ла, што пры Кас­ту­сю Ты­зен­гаў­зу тут бы­ла ство­ра­на ба­га­тая ка­лек­цыя чу­чал пту­шак, якая ўклю­ча­ла ка­ля 3 ты­сяч экс­па­на­таў. Бы­лі сабраны прад­стаў­ні­кі ўсіх кан­ты­нен­таў. Ця­пер гэ­тая ка­лек­цыя ў пер­ша­па­чат­ко­вым вы­гля­дзе зна­хо­дзіц­ца ў Ві­лен­скім уні­вер­сі­тэ­це. А ў па­стаў­скай май­стэр­ні мож­на ўба­чыць парт­рэт май­стра, які вы­раб­ляў чу­ча­лы асаб­лі­вым ме­та­дам, а так­са­ма са­мо­га ву­чо­на­га-ар­ні­то­ла­га гра­фа Ты­зен­гаў­за з жон­кай Ва­ле­ры­яй Вань­ко­віч.

У су­та­рэн­нях ча­со­ва раз­мяс­ціў­ся і ка­бі­нет гра­фа Кан­стан­ці­на (у перс­пек­ты­ве яго пла­ну­ец­ца пе­ра­нес­ці на­верх, у той па­кой, дзе ён са­праў­ды зна­хо­дзіў­ся).

У па­ла­цы сён­ня ўжо аб­ста­ля­ва­ны спе­цы­яль­ная вы­ста­вач­ная за­ла і не­каль­кі па­мяш­кан­няў з экс­па­зі­цы­яй, пры­све­ча­най Пер­шай су­свет­най вай­не. У той час у Па­ста­вах пра­хо­дзі­лі прак­тыч­нае на­ву­чан­не кур­сан­ты Пе­цяр­бург­скай афі­цэр­скай ка­ва­ле­рый­скай шко­лы (тут зна­хо­дзі­лі­ся лет­нія ла­ге­ры гэ­тай ва­ен­най на­ву­чаль­най уста­но­вы). Ме­на­ві­та ў Па­ста­вах ка­ва­лі­ся ка­ва­ле­рый­скія кад­ры для ўсёй Ра­сіі. Ву­лі­цы го­ра­да па­мя­та­юць мно­гіх зна­ка­мі­тых ге­не­ра­лаў, ге­ро­яў Пер­шай і Дру­гой су­свет­ных вой­наў: Уран­гель, Крас­ноў, Бру­сі­лаў, Бу­дзён­ны, бу­ду­чы прэ­зі­дэнт Фін­лян­дыі Ма­нер­гейм — усе яны ву­чы­лі­ся тут.

Ад­наў­лен­не су­та­рэн­няў па­ла­ца вя­ло­ся па пра­гра­ме па­меж­на­га су­пра­цоў­ніц­тва Лат­вія — Літ­ва — Бе­ла­русь у ме­жах еў­ра­пей­скай пра­гра­мы доб­ра­су­сед­ства і парт­нёр­ства. На рэ­кан­струк­цыю бы­ло вы­дат­ка­ва­на 650 ты­сяч еў­ра. На за­куп­ку экс­па­на­таў па пра­ек­це вы­дзе­ле­на яшчэ 7,5 ты­ся­чы еў­ра — шмат ра­ры­тэт­ных рэ­чаў і мас­тац­кіх каш­тоў­нас­цяў на та­кую су­му не на­бу­дзеш. Та­му ў Па­ста­вах вы­ра­шы­лі ства­рыць не­вя­лі­кія экс­па­зі­цыі, вы­ка­рыс­тоў­ва­ю­чы па мак­сі­му­ме тое, што ўжо ёсць у фон­дах края­знаў­ча­га му­зея.

Ні­на Шчарбачэвіч.

Звезда.

Дата публикации: 00:00:18, 28.10.2014 г.

�сточник: http://zviazda.by/2014/10/58802.html :)