Форум сайта «Глобус Беларуси»

[alexBel]

Частка I Рэгенсбург зімовым вечарам

Не паспеў я да канца распавесці аб летнім падарожжы, як ня стрымаўся і выправіўся адразу пасля новага года зноў на захад. Аб асноўнай мэце я пакуль прамаўчу, а пачну па парадку, з любай Баварыі, толькі прадмову выкажу...



Кароткая гісторыя пра мае спадзяванні, няпэўным гіде і непрыемнасцях.
(Можна прачытаць, а можна прапусціць гэты аповяд, дзе я проста скарджуся)
У гэты раз падарожжа незаладілася з самага пачатку. Адразу мяне падманулі менеджэры турфірмы "Алатан-Тур", якія запэўнівалі, што месцы ў аўтобусе размяркоўваюцца пры пасадцы і ўлічваецца час броні тура, на што гід толькі шматзначна паціснуў плячыма і паказаў на перадапошнія крэслы (якія былі, дарэчы, не зусім спраўныя). Не паспеў я астыць ад уласнай тупасці і нахабнага падману турфірмы, як пацешыла хуткасць праходжання пагранічнага кантролю з працэдурай дактыласкапіі і сумарна на мяжы сышло каля 4-х гадзін, прычым у чарзе мы амаль не стаялі. Потым наш гід пачаў эксперыментаваць з тэлепатыяй, пастаянна абмаўляючыся і ня дагаворваючы аб прыпынках. У выніку дня мы з'ехалі не так далёка, як я звычайна прывык і засталіся галоднымі, таму што нехта (гід) не падумаў, што вячэра ў гатэлі уключана толькі ў часткі групы.На другі дзень мы працягнулі не да канца разумець тэлепатычныя здольнасці гіда, а потым яшчэ патрапілі ў рукі мытнай паліцыі, якая пратрымала нас каля гадзіны і ў выніку 450 кіламетраў мы пераадолелі за 8 гадзін!

У Рэгенсбург мы прыбылі, калі ўжо парадкам сцямнела, таму фота адпаведнай якасці.

Экскурсія пачалася з паўночнага берага Дуная (дарэчы, у Рэгенсбургу знаходзіцца самая паўночная кропка выгібу гэтай ракі). Практычна з любога месца горада бачны сабор св. Пятра, размешчаны ў гістарычным цэнтры на паўднёвым беразе Дуная.



Сабор, як галоўны храм горада, будаваўся і перабудоўваўся пачынаючы аж з XIII стагоддзя і па наш час.



Са старога маста можна палюбавацца і гістарычнай забудовай.





Брама старога горада ля маста



Рэгенсбург паўстаў яшчэ да н.э. як рымскі лагер для абароны межаў імперыі, у сярэднявеччы стаў сталіцай баварскіх герцагаў, што паўплывала на знешнi выгляд горада і цяпер ён занесены ў спіс ЮНЕСКА.



Цікавы будынак размешчаны побач са старым мастом на набярэжнай Дуная.



Маленькая зялёная хатка - самая старая ў свеце сасісачная. Historische Wurstk?chl дзейнічае з XII стагоддзя! Шкада, але ў нас не хапіла часу (а можа жадання?) пазней вярнуцца да яе і паспытаць гэтых "гістарычных сасісак".
Пасля невялікай банальнай легенды аб сярэднявечным фаст-фудзе гід павёў нас далей па старых вулачках.





І прывёў да будынка, які часткова прадстаўлены рэшткамі старажытнарымскай крэпасці.



Гэта "порта прэторыя" - паўночная брама "Кастра Рэгіна" - ўмацаванага рымскага лагера II стагоддзя да н.э. Часткі сцен гэтай крэпасці, сведкі старажытнасці Рэгенсбургу, тут і там сустракаюцца уключанымі ў дзесяткі будынкаў горада.
У прыватнасці гэтая брама і вежка з'яўляюцца часткай пабудаванай значна пазней рэзідэнцыі арцыбіскупа



У дворыку рэзідэнцыі.



Пасля мы яшчэ крыху пабадзяліся. Горад быў прыбраны ў калядныя агеньчыкі і выглядаў прыгожа і ўтульна...





...але я быў так азмрочаны не складваючымся падарожжам, што мне ніяк не ўдавалася ў поўнай меры расслабіцца і атрымаць асалоду ад Баварыі. Трохі задавальнення я атрымаў у піўным зале ад кубка мясцовага піва з баварскімі каўбаскамі, бульбяным салатам і тушанай капустай, хоць і паглынаць усё гэта прыйшлося даволі хутка, але пачуццё сытасці "па баварску" мне заўсёды падымала настрой.
У заключэнне гэтага дня мы пераадолелі яшчэ 300 кіламетраў і ўладкаваліся на начлег ў малюсенькім нямецкім мястэчку, недалёка з аўстрыйскай мяжой.

http://ales-matsesha.livejournal.com/14512.html?view=25776#t25776

[gregormichael]

Отлично!

[alexBel]

Чатыры сталіцы Швейцарыі і іншае. Частка I Фінансавая сталіца - Цюрых.

5 студзеня надышла раніца дня, калі мы адправіліся ў краіну, знакамітую сваім нейтралітэтам, шакаладам, сырам і дакладнасцю. Гэта дзяржава, дзе нікога не цікавіць, адкуль у вас столькі грошай - галоўнае вы прывезлі іх ім, гэта краіна, дзе пражываюць людзі, у якіх безуважнасць цячэ ў крыві і яе вызначаюць у лабараторных аналізах, гэта месца, дзе Альпы раскрываюцца ва ўсёй сваёй велічы і прыгажосці.

Роўна ў 9:37.41 мы перасеклі ўмоўную лінію над сярэдзінай Рэйна і развітаўшыся з Аўстрыяй, апынуліся на тэрыторыі Гяльвецкай канфедэрацыі.



Другі дзень быў зладжаны разумней і паднёс менш не запланаваных "сюрпрызаў". Першым пунктам на швейцарскай дарозе быў самы вялікі вадаспад Еўропы - Рэйнскі.



Самі швейцарцы гэта месца называюць не вадаспадам, а "падзеннем Рэйна" - Rheinfall.



Незадоўга да прыбыцця, надвор'е рэзка змянілася і падчас агляду гэтага цуду, нас акрамя таго, што церушыла пырскамі, дык яшчэ і палівала дожджыкам.



Калі б не пахмурнае неба, мяркую, глядзелася б усё куды больш эфектна, але ў цэлым і гэта было уражліва.



Ужо крыху звыкнуўшы са знаходжаннем у Швейцарыі, ад вадаспаду накіраваліся ў адзін з магутных фінансавых цэнтраў Еўропы, горад банкіраў і страхаўшчыкоў - Цюрых. Шпацыр пачаўся з Цюрыхскага возера.



Варта згадаць пра надвор'е ў агульным:
Мы ў паездцы чакалі, ведаеце, такой прыгожай сонечнай снежнай зімы і калі ў Рэгенсбургу "зіма была", то ў Швейцарыі, калі не лічыць горных вяршыняў, снегу не было, ды і "зімы", як такой.

Практычна ўсё ўзбярэжжа застаўлена лодачкамі і яхтачкамі, відаць мясцовыя фінансісты любяць водныя прагулкі, хоць возера і не вялікае.



Адсюль бярэ свой пачатак рака Лімат, абапал якой у возера ўпіраецца стары горад (Альтштат). Першае, што кідаецца ў вочы з набярэжнай - вежы Грасмюнстэр.



Гэта адзін з трох галоўных храмаў Цюрыха, пабудаваны ў раманскім стылі ў XI стагоддзі.



Насупраць, праз стары мост ад Грасмюнстэр...





...месціцца Фраумюнстэр - таксама адзін з найстарэйшых храмаў Цюрыха, які належыць жаночаму абацтву. Сам храм добра сфатаграфаваць не атрымалася. Галоўнае ўнутранае ўпрыгожванне - гэта вітражы, створаныя рукой Марка Шагала ( http://www.m-chagall.ru/raboty/vitrazhi/Cerkov-Fraumjunster.html ) і вось што цікава...

Жыхары Цюрыха вельмі ганарацца тым, што ў іх ёсць гэтая работа нашага славутага віцьбіча, з хваляваннем распавядаюць пра яе, дрыжаць над захаваннем вітража - звонку ён абаронены куленепрабівальным шклом. А як жа мы ставімся да спадчыны Марка Шагала?
У нас нарадзіўся і вырас мастак, які пазней уславіўся на ўсю планету, ён да апошніх дзён любіў свой родны Віцебск і адлюстроўваў яго амаль на кожным палатне, але ні ў савецкі час, ні ў незалежнай Беларусі практычна нічога не робіцца для папулярызацыі і развіцця брэнда "Беларусь - радзіма Шагала". Больш за тое, многія сучасныя суайчыннікі прыніжальна называюць яго работы "мазнёй". Я разумею, што ў кожнага свае густы, але навошта да мастака з сусветным імем, чыя вядомасць можа прынесці Беларусі толькі карысць, ставіцца з такой пагардай?

Пасля храма мы зноў вярнуліся на набярэжную.



Забудова.



Выгляд з набярэжнай на Грасмюнстэр.



Трохі прагуляўшыся каля ракі, мы пайшлі ўнутр квартала.



У маім рэпартажы зноў павінна з'явіцца пабітае словазлучэнне "вузкія вулачкі", таму што так, гэта яны!



Ну вось і зноў, праціскваючыся сярод дамоў...



...зазіраючы ў завулкі...



...мы паступова рухаліся па старым горадзе...



...і выйшлі на назіральную пляцоўку Ліндэнхоф, адкуль адкрываюцца нядрэнныя віды на супрацьлеглы бераг ракі Лімат.


Справа усюдыісная, заўседытрапляючаяўкадр Грасмюнстэр.




Два светла-жоўтых будынка на схіле ў цэнтры кадра і справа - карпусы Цюрыхскага універсітэта.

З Ліндэнхофа мы спусціліся на Банхофштрассе.



Мала хто ведае, што гэта за месца, калі не прыводзіць такі прыклад, як Уол-стрыт. Так, гэта адзін з фінансавых цэнтраў свету, дзе людзі ў кашулях з бялюткімі манжэтамі і каштоўнымі запанкамі, носяць у партфелях з кракадзілавай скуры выпіскі, вэксалі, абавязацельствы і іншыя дакументы, у якіх мы не фігурыруем, але гэта не значыць, што яны не ўплываюць на наша жыццё. Я чакаў убачыць як на гэтай вуліцы сноўдаюць туды-сюды офісныя клеркі ў дарагіх пінжаках, але апынулася, што гэта самая звычайная вуліца горада - простыя прахожыя, часам разбаўляемыя мігрантамі з Блізкага Ўсходу і Афрыкі. Нават неяк сумна...
Затое завулкі тут маляўнічыя!



Цюрых стаў першым горадам на маёй Швейцарскай дарозе, таму з ходу аб'ектыўна ацаніць наколькі ён цікавы для Швейцарыі было цяжка, больш за тое, усе самыя яркія ўражанні былі яшчэ наперадзе. Але цяпер магу сказаць з упэўненасцю - ён сапраўды добры, а мы паехалі далей...

http://ales-matsesha.livejournal.com/15547.html

[alexBel]

Чатыры сталіцы Швейцарыі і іншае. Частка II Адміністрацыйная сталіца - Бэрн.

Вечарам, усё таго ж 5 студзеня, следам за Цюрыхам нашага прыбыцця чакаў Бэрн. Для вушэй беларуса гэта гучыць як нонсэнс, але за вакном аўтобуса рассцілаўся звычайны цёплы студзеньскі вечар. Заходняе сонца не шкадуючы ліла пазалоту на дамы паўднёва-заходняга боку старога горада і гэты від, што так нечакана адкрыўся нам, быў так уражліва прыгожы, што ўвесь аўтобус войкнуў ад рэзка нахлынуўшых пачуццяў ўнутранай цеплыні і заспакаення.



Але кіроўца не мог выканаць тут прыпынак і незабыўна казачны пейзаж павольна праплыў за вакном аўтобуса, а мы пераехалі на паўночны ўсход, дзе сонца біла праменнямі ў аб'ектыў і замест чароўнай сонечнай пазалоты сузіралі адцянены бок.

Так, здымак вышэй - усё, што я змог выцягнуць з паўночна-ўсходняга ракурсу, каб вы хоць уявілі, як было шыкоўна прыгожа з адваротнага боку.

Сонца раставала на вачах і вельмі хутка ўсё размалявалася у сінія колеры, толькі ў небе некаторыя аблокі адсвечвалі ружовым.





Нягледзячы на тое, што сонца села яшчэ калі мы былі на назіральнай пляцоўцы, я, апынуўшыся ўнізе, падняўся па схіле туды, адкуль нам адкрыўся той цудоўны выгляд.





Як бачна, стары горад стаіць на паўвостраве, які абмываецца з трох бакоў лукавінай ракі Аарэ.



У вяршыні павароту праз раку перакінуты арачны мост, па якім мы і перайшлі на супрацьлеглы бераг.
Ад моста веерам разыходзяцца вузкія вулачкі.



Палажэнне горада на паўвостраве вызначае планіровачную структуру старога Бэрна. Галоўная вуліца - Крамгасэ - пачынаецца каля моста і, злёгку выгінаючыся, дзеліць горад на дзве роўныя паловы.





Цікавай рысай будынкаў тут, з'яўляюцца аркады над ходнікамі - яны цягнуцца паабапал вуліц амаль не перарываючыся ад пачатку і да канца.



З паралельнымі вуліцамі Крамгасэ злучаецца цёмнымі завулкамі, дзе ледзь могуць разысціся два чалавекі.



З кожнай хвілінай неба рабiлася ўсё цямней, а агеньчыкі на дамах ўсё ярчэй.



Прыкладна пасярэдзіне Крамгасэ і ледзь у баку, на маленькай плошчы, размясцілася Бэрнская ратуша XV стагоддзя, а побач - касцёл Святых Пятра і Паўла сярэдзіны XIX стагоддзя.



Адсюль мы перайшлі на процілеглы бок вуліцы і праз завулак трапілі на невялікую тэрасу з якой адкрываецца нядрэнны від на раку і мост Кірхэнфілдбруке.



Тэраса была пабудавана адмыслова для закладкі невялікага парку з паўднёвага боку Бэрнскага сабора.



Храм узводзіўся ў XV-XVI стагоддзях у гатычным стылі, званіца сабора самая высокая у Швейцарыі - 100,6 м.



Забаўнай дэталлю экстэр'ера храма з'яўляецца барэльеф над галоўным парталам. Гэта кампазіцыя «Страшнага суду»: фігуры выкананы вытанчана, з вялікай акуратнасцю і прайсці міма, ня затрымаўшыся, немагчыма.



Гід нешта доўга распавядаў гурту аб саборы, аб партале, а я, пасля ўважлівага агляду барэльефа, адлучыўся зрабіць хоць крыху прымальныя здымкі забудовы.



Для многіх людзей з якімі я гутарыў, вуліцы старых гарадоў ЕЗ у агульным і цэлым падобныя, але не для мяне. Магчыма погляд абывацеля ня завастраецца на стылявых элементах будынкаў, матэрыяле і тэхналогіі будаўніцтва, але маё вока дылетанта вечна «чапляецца» за адрозненні і я кожны раз дзіўлюся, як усяго ў адной невялікай частцы свету у плыні доўгіх стагоддзяў у катле міжусобных войнаў і ўзаемнага насаджэння рэлігій кожны маленькі народ змог захаваць самабытныя рысы і індывідуальнасць. Вось за гэту разнастайнасць культур я люблю ўсю Еўропу: ад мыса Року на захадзе, да Уральскіх гор на ўсходзе і ад фіёрдаў халоднай Нарвегіі на поўначы, да выспаў спякотнай Грэцыі на поўдні. Я супраць глабалізацыі і не разумею людзей, якія выступаюць за гэтую ідэю. Добрым прыкладам жудасных наступстваў глабалізацыі могуць з'яўляцца пастсавецкія гарады, дзе цэнтральныя кварталы з унікальнымі храмамі без шкадавання раўнавалі з зямлёй, а на іх месцы ўзводзіліся тыпавыя палацы культуры, бібліятэкі, панэльныя дамы. Цяпер гэтыя безаблічныя населеныя пункты нічым адзін ад аднаго не адрозніваюцца і наводзяць жудасны смутак як на гасцей, так і абарыгенаў.

Таму Бэрн на мой погляд вельмі індывідуальны горад са сваёй непаўторнай харызмай, унікальны, які вылучаецца нават на фоне іншых гарадоў Швейцарыі.



Тут мы падышлі да месца, дзе ў сярэднявеччы заканчваўся горад. Да нашых дзён захавалася праяздная вежа-брама - Цітглаге. З часам Бэрн выйшаў за межы крапасной сцяны і вежа апынулася ў асяроддзі жылых кварталаў, на ёй ўсталявалі гадзіннік і яна стала галоўным вызначальнікам дакладнага часу Бэрна.



Як можна зразумець з усяго выкладзенага вышэй, Бэрн запаў мне ў душу, ён стаў у адзін шэраг з гарадамі, якія б я наведаў яшчэ не адзін раз. У планах у мяне стварыць нешта накшталт «топ-ліста» маіх любімых мястэчак Еўропы і Бэрн несумненна трапіць у яго. Шкада, што ў гэтых паездках у нас так мала часу і ў гэтым горадзе мы прабылі ўсяго адзін кароткі вечар.



PS: У заканчэнне гэтага доўгага дня мы здзейснілі пераезд з Бэрна ў Жэневу. Калі ўсё ўжо былі гатовыя да прыбыцця, стомленыя і закатаваныя млява назіралі за мільганнем у вакне гораду ААН у Еўропе, раптам, гід абвясціла, што мы знаходзімся на тэрыторыі Францыі. Я страпянуўся, працёр вочы і пракруціў ў галаве апошнія 5 хвілін таго, што я бачыў праз шкло. Нейкага памежнага пераходу ці нават разрыву гарадскіх кварталаў я прыгадаць не змог. Зверыўся з навігатарам і пераканаўся, што курсор рухаўся за тэрыторыяй Швейцарыі. Сапраўды, гэта незвычайна, але Жэнева цалкам зраслася з Анмасам - невялікім памежным французскім мястэчкам і дзяржаўнай мяжы ў нашым звыклым уяўленні паміж імі не існуе. Я ў думках паставіў сабе «галачку» у тым, што фармальна наведаў Францыю - вось такая цікавая геаграфія!

http://ales-matsesha.livejournal.com/15932.html

[alexBel]

Чатыры сталіцы Швейцарыі і іншае. Частка III. Дыпламатычная сталіца - Жэнева.

Раніцай мы прачнуліся ў Францыі (падрабязней пра гэта ў канцы мінулага рэпартажу), па-французску паснедалі (ага, круасаны з кавай) і як звычайныя заспаныя турысты, селі ў аўтобус.
Толькі ў гэтым падарожжы я даведаўся, што галоўнай славутасцю Жэневы з'яўляецца фантан, прычым не проста "фантан", а слуп вады вышынёй 147 метраў!



Са слоў экскурсавода першапачаткова ён быў зроблены для таго, каб скідваць залішні ціск у жэнеўскім вадаправодзе і толькі потым стаў неад'емным сімвалам горада. Нават назва яго даслоўна гучыць, як "вадаскід".
Спачатку нас пакаталі па горадзе, паказалі мясцовую штаб-кватэру ААН, будынкі прадстаўніцтваў розных дзяржаў і іншыя штабы незалежных сусветных устаноў, а ўжо потым мы накіраваліся ў гістарычны цэнтр.



Вулачкі старой Жэневы не гэтак індывідуальныя, як Бэрна, але таксама са сваім характарам.





Першай славутасцю, да якой мы накіраваліся, быў сабор св. Пятра.



Завулак побач.



Храм быў пабудаваны ў XII - XIII стст. ў раманскім стылі і ў наступным некалькі разоў перабудоўваўся.



Галоўны фасад у рысах класіцызму быў узведзены ў XVIII стагоддзі.



У XVI стагоддзі сабор быў адным з першых рэфарматарскіх і гэта кардынальна паўплывала на яго аблічча.
Ўнутры храм вельмі аскетычны. Зала сабора без упрыгожванняў голая і змрочная.



Магутныя калоны падпіраюць скляпенні без роспісаў, а пад імі падвешаны вялікія, але зьнешне простыя свяцільні.



Над хорамі ўзвышаюцца трубы аргана.



Маёй жонцы спадабаўся сабор знутры, а вось я не ў захапленні ад ўнутранага дызайну рэфарматарскіх храмаў. Так, у іх ёсць, я б сказаў стыль і наведаць іх цікава, але гэтая "ўнутраная пустэча" не выклікае жадання затрымацца.
Адсюль мы накіраваліся да ратушы XVI стагоддзя, у двары якой змешчана цікавае збудаванне. Невялікая вежка ўнутры прадстаўлена вінтавой эстакадай – гэта прызначалася дзеля таго, каб падняць гарматы на будынак і весці агонь з вышыні.



Каланада пры ўваходзе у дворык.



Пасля ратушы, разглядаючы па дарозе вулачкі Жэневы, мы рушылі да "сцяны рэфармацыі".





Крыху затрымаліся на валу, з якога адкрываліся цікавыя віды на горад і горы якія атачаюць яго і злева...



...і справа.



Унізе ўжо была бачна "сцяна".
Асабіста для мяне гэтая славутасць аказалася нецікавай - сцяна, як сцяна, з барэльефамі, прычым даволі сумнымі. З-за гэтага яна нават не патрапіла мне ў аб'ектыў. Магчыма для кагосьці гэта святыня?

Праз парк мы накіраваліся на "Новую плошчу", упрыгожваннем якой з'яўляюцца два будынкі: оперны тэатр ...



…і кансерваторыя.



Тут кароткая экскурсія скончылася і ў нас засталося крыху вольнага часу, каб прайсціся па горадзе. Падчас гэтай прагулкі мая каханая жонка паднесла мне навагодні падарунак - нож афіцэра швейцарскай арміі - незаменная рэч у падарожжах! Дарэчы, на той момант у мяне ўжо быў нож той жа фірмы і ён неаднойчы выратоўваў мяне на працягу 15 гадоў, аднак мне ў ім не хапала некаторых інструментаў. Зараз я гатовы да любых складанасцяў!
З Жэневы мы выехалі пасля абеду і выправіліся аглядаць прыгажосці «Швейцарскай Рыўеры» ...

http://ales-matsesha.livejournal.com/16685.html

[gregormichael]

[alexBel]

Чатыры сталіцы Швейцарыі і іншае. Частка IV. "Іншае" - Швейцарская рыўера.

Швейцарская рыўера - гэта ланцужок курортных пасёлкаў уздоўж паўночнага берага Жэнеўскага возера, знакамітых тым, што з'яўляюцца ўлюбёным месцам адпачынку розных знакамітасцяў. Месцы гэтыя вельмі маляўнічыя, а нейтралітэт краіны ў спалучэнні з унікальным мікракліматам узбярэжжа прыцягвае сюды самы разнамасны кантынгент: ад алігархаў і манархаў, да знакамітых пісьменнікаў і акцёраў.



Першае месца куды мы трапілі - Шыльёнскі замак.



Гэтая цьвярдыня была закладзена на маленькай выспе у паўночна-усходняга берага Жэнеўскага возера у IX стагоддзі і перабудоўвалася да XV, калі набыла выгляд, што захаваўся да нашага часу.



Асноўны чыннік па якой замак паўстаў тут - кантроль над дарогай, якая праходзіла ля падножжа гор і доўгі час з'яўлялася адзінай сувяззю паміж паўднёвай і паўначной Еўропай. Гістарычны шлях пралягае тут і дагэтуль - сучасная шаша Е27 на высокіх эстакадах аб'ядноўвае Швейцарыю і Італію.



Замак зачароўвае сваім непадробным сярэднявечным характарам, а навакольныя пейзажы надаюць яшчэ большай "атмасфернасці" месцу.



На ўзбярэжжы каля замка разбіты парк.



Пры жаданні ў ім можна знайсці віды накшталт японскіх ...



Старажытнасць замка не пакідае сумневаў.



Немалае захапленне ў мяне заўсёды выклікала не проста прыгажосць пабудовы, а яе старажытнасць і адчуванні ўзмацняліся, калі яна ставілася да сярэднявечча. Думкі пра тое, што пад гэтымі сценамі непадробна лязгала жалеза і свісталі стрэлы, выклікаюць у мяне дрыжыкі па целе. Толькі ўдумайцеся: стагоддзя ішлі, грымелі войны, мяняліся ўладары, дзесяткі пакаленняў нараджаліся і паміралі, а гэтыя сцены стаялі і адлюстроўваліся ў водах возера - хіба гэта не бударажыць уяўленне?

У наваколлі замка ўзнікае адчуванне цягучасці, застывання часу...
Вада амаль не плёскаецца аб касматыя камяні...



Самотная лодка замерла на вадзе...



...і павольна, нячутна з гор спаўзае белая смуга.
Гэтымі відамі можна атрымліваць асалоду бясконца, але трэба было ехаць далей.
Наступным быў размешчаны недалёка гарадок Мантрё.



Тут нічога асабліва цікавага няма, славіцца ён сваімі гасцямі - у яго ўлюбіліся многія знакамітыя артысты, таму ў гэтым месцы не мала помнікаў шырокавядомыя асобам.
У прыватнасці, у сваёй знакамітай стойцы блішчыць бронзавымі ягадзіцамі да набярэжнай Фрэдзі Мэрк'юры.


Мэрк'юры вельмі падабалася ў Мантрё: тут ён часта адпачываў, запісваў свае альбомы і нават набыў студыю. Гэты помнік першапачаткова планавалася ўсталяваць у Лондане, аднак брытанцы адмовіліся і манумент прапісаўся на беразе Жэнеўскага возера.

А крыху далей, у знакамітага гатэля "Мантрё-Палас"...



...цэлая алея з помнікаў і ўзначальвае яе Уладзімір Набокаў.


Пісьменнік пражыў у гэтым гатэлі апошняе дзесяцігоддзе свайго жыцця і быў пахаваны недалёка ад Мантрё.

Абышоўшы помнікі з усіх фігур я пазнаў яшчэ Рэя Чарльза, астатнія апынуліся мне невядомымі.



Як відаць з фота вышэй - надвор'е значна палепшылася, вызірнула сонца і мы як-то нават забыліся, што на вуліцы пачатак студзеня.



Я зрабіў некалькі здымкаў горада і яны, ну ніяк не ўкладваюцца ў зімовыя, а больш паходзяць на нешта курортна-летняе.





Прычына таму - унікальны мікраклімат гэтага месца - з поўначы рыўеру закрываюць Альпы і халодныя ветру не пранікаюць у даліну, таму на ўзбярэжжа фармуюцца амаль субтропікі.


Пальмы ў студзені ў цэнтры Еўропы не дрэнна сябе адчуваюць на беразе Жэнеўскага возера.

Пасля Мантрё мы накіраваліся далей і прыбылі ў Веве.



Тут надвор'е ўжо была не гэтак ласкавае, дрэвы стаялі голымі і пальмаў на набярэжнай я не заўважыў.



Веве, таксама як і Мантрё, не мае сур'ёзных архітэктурных славутасцяў, але можа пахваліцца чымсьці іншым - "музеем харчавання".


Ня заўважаеце на фота чагосьці недарэчнага?

У гэтым мястэчку ў сярэдзіне XIX стагоддзя аптэкар Анры Нэстле заснаваў невялікае прадпрыемства па вытворчасці дзіцячага харчавання, якое вырасла ў карпарацыю-гіганта харчовай прамысловасці і цяпер вядома пад прозвішчам заснавальніка ва ўсім свеце. У 1995 годзе кампанія для прыцягнення ўвагі да музея харчавання "ўваткнула" васьміметровы відэлец у возера і неўзабаве сталовы прыбор стаў галоўным сімвалам горада.


Добра ўпісваецца ў пейзаж, ці не так?

Дзіўна тое, што ў Швейцарыі ні ў адной з крамаў я не сустрэў шакаладу гэтай фірмы. Цікава, чаму?
Веве таксама як і Мантрё знакаміты сваімі гасцямі і жыхарам, самы знакаміты з іх - Чарлі Чаплін. Акцёр правёў апошнія гады жыцця ў гэтым мястэчку і быў тут пахаваны. У памяць аб коміку на набярэжнай ўсталявана статуя ў выглядзе яго найвядомай ролі - "бадзяга".



Пасля мы яшчэ заехалі ў Лазану, але там нас ужо суправаджаў дождж і адчувалася вялікая стомленасць, таму фотаздымкаў я не рабіў. Потым быў доўгі пераезд і ўжо амаль ноччу мы прыбылі ў невялікі гарадок Люцэрн, але пра яго я напішу пазней.

P.S. Лета ідзе поўным ходам, а я ўсё яшчэ пішу пра студзеньскае падарожжа - гэта па мне - расцягваць напісанне фотасправаздач. Часам апавяданне з некалькіх частак хочацца перабіць выпадковай паездкай, якая толькі што здарылася, у іншым выпадку матэрыял наступнай часткі не натхняе, а часам проста пакідае жаданне пісаць і радкі ну ніяк не вяжуцца. Так і ў гэты раз: што-та ніяк не атрымлівалася напісаць хоць трохі прыемны тэкст, здаецца і дзень жа быў насычаны і фатаграфіі радавалі, але не было натхнення.

http://ales-matsesha.livejournal.com/17090.html

[alexBel]

Чатыры сталіцы Швейцарыі і іншае. Частка V. Культурная сталіца - Люцэрн.

Ноч у Люцэрне была першай і адзінай ноччу, якую мы правялі на тэрыторыі Швейцарыі. Надвор'е працягвала быць пахмурным і гэта, разам са стомленасцю, наводзіла ранішнюю хандру, але ўжо да абеду маркотны настрой непрыкметна зышоў, таму што Люцэрн апынуўся вельмі ўтульным, маляўнічым мястэчкам.



Адразу з раніцы мы накіраваліся ў невялікі скверык, які адным сваім бокам упіраецца ў высокую скалу якая стаіць тут сцяной. У западзіне каменя высечаны паміраючы леў. Сваімі лапамі звер прыкрыў шчыт з выявай лілеі - сімвала караля францыі, яго галава ляжыць на лапах, у баку тырчыць абломак дзіды, які, мяркуючы па грымасе, прыносіць зверу жудасны боль, каля галавы стаіць яшчэ адзін шчыт са швейцарскім крыжам. Выразная, амаль чалавечая міміка адлюстроўвае невыносную пакуту, што адчувае леў перад смерцю.



Гэты помнік прысвечаны швейцарскім гвардзейцам, загінуўшым ў Францыі ў 1792 годзе абараняючы караля ад рэвалюцыянераў і неафіцыйна з'яўляецца манументам ўсім швейцарскім наёмным ваярам, якія змагаліся за мяжой і нягледзячы на тое, што ваявалі не за радзіму, самааддана загінулі з незапляманым гонарам швейцарскага жаўнера.

З парку мы рушылі на набярэжную Фірвальштэцкага возера.
Наш шпацыр пачаўся на досвітку і ўзвышшы горада яшчэ былі агорнутыя лёгкай смугой.


Царква Хофкірха XVII ст.

Мы прайшлі па набярэжнай уздоўж возера, але густы туман над вадой хаваў маляўнічыя пейзажы і я не звярнуў увагі на тое, што мы ўбачылі, калі пазней вярнуліся да гэтага месца, а здымаў домікі на вуліцах.
Набярэжная возера не самая старая частка горада і сюды выходзяць вулачкі з дамамі ў мадэрнавым стылі.



А на супрацьлеглым баку вусця ракі зусім новыя будынкі, за якімі ледзь віднеліся горы ў белай імгле.



Тут у возера ўпадае рака Ройс і зусім побач стаіць незвычайна цікавы і прыгожы мост.



Драўляны мост "Капельбруке" быў пабудаваны у XIV стагоддзі і таму лічыцца самым старажытным (з захаваных) драўляным мостам Еўропы, але яго аўтэнтычнасць ўжо спрэчная, таму што ў 1993 годзе ён прыкладна на 70% пацярпеў ад пажару з-за непатушанай цыгарэты. Мост досыць хутка аднавілі і сёння гэта галоўная славутасць Люцэрна і адна з самых значных у Швейцарыі ў цэлым.


Пад дахам размясціліся 111 трохкутных карцін, якія апавядаюць пра гісторыю Швейцарыі, 78 з іх - рэканструяваны пасля пажару.

З моста адкрываюцца выдатныя віды на касцёл святога Францыска Ксаверыя і яго адлюстраванне ў рацэ Ройс.



А з другога боку моста - вежы Хофкірхі і Фірвальштэцкае возера.



Рака Ройс і замак "Гутч" на ўзгорку.


Замак быў пабудаваны ў 1888 годзе Эмілем Вогтэм. На будаўніцтва гэтага комплексу архітэктара натхніў баварскі замак Нойшванштайн.

Капельбруке яшчэ унікальны ў тым, што ён не перпендыкулярна, а коса цягнецца ад берага да берага і двойчы выгінаецца прыкладна пасярэдзіне ракі - гэтая незвычайная форма абумоўлена першапачатковым прызначэннем моста - ён служыў калідорам, які яднае абарончыя рубяжы старога горада па розных берагах.



Бліжэй да правага берага размешчана вежа Васэртурм, пабудаваная яшчэ да моста, у XIII стагоддзі і таксама першапачаткова яна служыла для абароны горада.



Мы перайшлі мост і накіраваліся ў касцёл Францыска Ксаверыя.
Від на раку і набярэжныя з правага берага ракі.




Гарадская ратуша XIV, XVII стст.

Храм Святога Францыска Ксаверыя з'яўляецца яркім прадстаўніком барочнага стылю, ён быў пабудаваны ў XVII стагоддзі і лічыцца першым будынкам у стылі барока ў Швейцарыі.


У касцёле ў гэты час праходзілі нейкія працы: бегалі людзі ў працоўнай вопратцы, на падлозе ляжалі вялікія лісты фанеры, якія перыядычна пілавалі і ад гэтага ў паветра падымаўся густы пыл - здымак атрымаўся каламутны і расплывісты.

Пасля таго, як агледзелі храм, рушылі далей па набярэжнай, любуючыся старадаўнімі хаткамі.



Швейцарыя - мультыкультурная краіна, у ёй злучыліся Францыя, Германія і трошкі ад Італіі. Канфедэрацыя дзеліцца на кантоны у якіх пераважае нямецка-, французка- або італамоўнае насельніцтва і адпаведна пераважае іх культура. Люцэрн - нямецкамоўны кантон і гэта адлюстравалася ў яго абліччы.
Мой любы фахверк:





Мы прайшлі крыху па правым беразе ракі і вярнуліся на левы.


Тут у рэчцы ёсць штучны парог на якім стаіць маленькая гідраэлектрастанцыя, а да яе быў млын.

Ад ракі адразу паглыбіліся ў кварталы старога горада.





І прыйшлі да ратушы.



Тут наша экскурсія скончылася і мы вырашылі вярнуцца да возера, каб палюбавацца гарамі. Па нашых разліках туманная смуга ўжо павінна была рассеяцца і мы не памыліліся - гара Пілатус паўстала ва ўсёй сваёй велічы і прыгажосці.


Паводле легенды, сваю назву яна атрымала таму, што на яе схіле пахаваны той самы Пілат, аднак шматлікія знаўцы сцвярджаюць, што ўсё больш празаічна: лацінскае слова pilleatus азначае "шапка" ці "капялюш" і тут мелася на ўвазе, што вяршыня амаль заўсёды пакрыта туманным капелюшом.

Віды Фірвальштэцкага возера былі казачна прыгожыя і маляўнічыя ў той дзень.



...хаця, верагодна, яны заўсёды так уражліва прыгожыя...
З іншага боку возера кідаецца ў вочы "Цэнтр культуры і кангрэсаў" - будынак 2000 года ў стылі хай-тэк.



Люцэрн апынуўся прыемным, утульным старэнькім мястэчкам, а віды Фірвальштэцкага возера з адлюстраванымі ў вадзе гарамі проста цудоўны. Я б не супраць у ім жыць, каб зранку, па дарозе на працу, атрымліваць асалоду ад гэтых відаў, пасля працоўнага дня павольна шпацыраваць па старадаўніх вулачках, а ў выхадныя дні гуляць па гарах або плаваць у лодцы.



Гэтая краіна пакінула масу выдатных уражанняў: магутны вадаспад, маляўнічыя азёры ў асяроддзі гор і старадаўнія гарады дазволілі атрымаць асалоду ад карцінных краявідаў і акунуцца ў гістарычную атмасферу. Я шкадую, што у нас не атрымалася наведаць добры рэстаран і паспытаць мясцовай кухні - мы ўвесь час спазняліся: то затрымаемся ў старым горадзе, любуючыся славутасцямі; то ў краме доўга выбіраем вопратку, а калі-небудзь і зусім заставаліся без вольнага часу. Дарэчы аб пакупках: у параўнанні з іншай Еўропай, дзе я бываў, кошты ў Швейцарыі не маленькія! Нават сувенірныя магніцікі пачыналіся ад 4 еўра, але я, як тыповы беларус з "шэнгенам", не мог вярнуцца з Еўропы не прыкупіўшы крыху "шмацця з захаду". Люцэрн быў апошнім горадам у Швейцарыі ў нашым падарожжы - пасля абеду мы пакінулі Гяльвецкую канфедэрацыю.
І яшчэ: мы паспелі такі прыкупіць швейцарскага сыру. Я не ведаю, ці то гэта фірмовая "фішка", ці проста ён нам трапіўся такі, але ад двух розных вытворцаў, розных гатункаў, пах быў прыкладна аднолькавы - гнаявы... Не, на смак сыр быў ня дрэнны, але пах...

http://ales-matsesha.livejournal.com/17637.html

[alexBel]

Сталіца княства Ліхтэнштэйн.

У наш час слова "княства" гучыць як архаізм, але тым не менш дзе-нідзе ў свеце ўсё яшчэ раскіданыя гэтыя карлікавыя дзяржавы. У Ліхтэнштэйн я трапіў у студзені гэтага года, калі вяртаўся з паездкі па Швейцарыі. Мы наведалі сталіцу дзяржавы - горад Вадуц.



Насельніцтва Ліхтэнштэйна складае каля 37000 чалавек, плошча краіны - 160 квадратных кіламетраў і ўсё ж гэта незалежнае агульнапрызнаная дзяржава са сваёй канстытуцыяй, урадам і нацыянальнай сімволікай. У сталіцы пражывае людзей у 2 разы менш, чым у мястэчку, адкуль я родам - 5 тысяч з лішнім. Наведванне горада хутчэй насіла характар "праездам", мы прабылі там каля 1 гадзіны і гэтага часу дастаткова, каб убачыць асноўныя славутасці.


Мясцовая пешаходная вуліца.

Забудова горада ўперамешку прадстаўлена і сучаснымі будынкамі, і старымі.



Дом "Ландатага" (парламента)



Зусім побач размешчаны галоўны храм краіны - Сабор святога Фларыяна 1873 года.



Як вынікае з назвы дзяржавы, форма праўлення ў Ліхтэнштэйне - манархія. Князь жыве ў фамільным замку размешчаным на схіле гары над сталіцай.



Замак быў пабудаваны ў XII стагоддзі і потым перабудоўваўся і пашыраўся яго гаспадарамі прама да пачатку ХХ стагоддзя. Зараз, як прыватнае валоданне, ён зачынены для наведванняў і трапіць у яго можна толькі па запрашэнні манарха.
Вось практычна і ўвесь Вадуц. Ліхтэнштэйн дзяржава маленькая, як гэты рэпартаж, але нягледзячы на гэта ў яе ёсць усе прыкметы уласцівыя дзяржаве і ўсе галіны ўлады.

Самае цікавае тое, што на рэферэндуме 2003 года народ прагаласаваў за надзялення князя паўнамоцтвамі адмяняць законы прынятыя парламентам, прызначаць і распускаць урад і суддзяў, а таксама аднаасобна ствараць законы. На рэферэндуме 2012 году гэтыя правы князя былі зноў пацверджаны грамадзянамі. Адзінае, што абмяжоўвае ўладу гэтага чалавека - канстытуцыя, але і гэта адносна, таму што змяніць канстытуцыю можна праз рэферэндум, а князь мае права яго прызначаць, а таксама адмяняць прынятае на ім рашэнне. Афіцыйна ў Ліхтэнштэйне канстытуцыйная манархія, але па сутнасці яна вельмі набліжаная да абсалютнай ... І гэта ў Еўропе ў ХХI стагоддзі!

У хуткім часе мы ўжо кацілі на аўтобусе праз Аўстрыю ў Нямеччыну, ў апошні горад нашага таго студзеньскага падарожжа.

http://ales-matsesha.livejournal.com/17833.html

[alexBel]

Шпацыр па Нюрнбергу № 2.

Два гады таму я ўжо быў у Нюрнбергу і гэтаму прысвечаны асобны рэпартаж, таму зараз я не буду завастраць увагу на гістарычных даведках, а проста пакажу паўтара дзясятка фотаздымкаў з невялікімі тлумачэннямі.
Рана раніцай з гатэля мы дабраліся на метро да гістарычнага цэнтра і выйшлі на паверхню побач з царквой св. Лаўрэнція XV ст.



Храм моцна пацярпеў ад бамбёжак у канцы другой сусветнай вайны і быў адноўлены ў 1949 годзе.
Побач ўтварае кут двух дамоў каларытная вежа з сонечным гадзіннікам.



Потым мы перайшлі раку Пегніц і паглядзелі на ўжо апісаныя у згаданым вышэй рэпартажы "Нюрнбергскія акуляры".



Пабадзяліся па рынкавай плошчы, зірнулі на Фрауэнкірху...



...і накіраваліся ў бок царквы святога Себальда.



Адразу за апсідай храма размясціўся вялікі будынак гарадской ратушы XVII стагоддзя.



Себальдускірха была ўзведзена ў XIII стагоддзі і першапачаткова была невялікай царквой у раманскім стылі з двума невысокімі вежамі, пазней, у перыяд ранняй готыкі, да бакавых фасадаў прыбудавалі гатычныя нефы.



Пасля, у часы развітой готыкі, храм значна падоўжылі за кошт вялікага алтара...



...а потым, у XV стагоддзі, былі павялічаны вежы.
Ад невялікай плошчы побач з храмам разыходзіцца некалькі вуліц.



У канцы адной з іх бачны імператарскія стайні, што побач з замкам.



Нюрнберг быў апошнім пунктам у нашым студзеньскім падарожжы і па праграме тура быў хутчэй месцам шопінгу, чым турыстычнай кропкай на карце маршруту, таму пасля заканчэння кароткай экскурсіі ў нас заставалася шмат часу і мы накіраваліся па пакупкі.
Пасля шпацыру па некалькіх гандлёвых цэнтрах мы апынуліся на невялікай плошчы ў заходняй частцы старога горада. Высока ў небе пякло сонца і добра асвятляла будынкі навокал.
Касцёл св. Лізаветы:



Насупраць - Царква св. Якуба



Удалечыні віднеецца адна з чатырох буйных круглых вежаў нюрнбергскай крэпасці.



А ў цэнтры плошчы - "Белая вежа" - напамін пра ланцуг "перадапошніх" ўмацаванняў Нюрнберга.



Пабадзяўшыся яшчэ крыху па крамах, мы накіраваліся ў піўную залу. Зразумела, зноў знаходзячыся ў Баварыі, я не мог адмовіць сабе ў задавальненні наведаць гэтую ўстанову, дзе можна сытна паабедаць і выпіць кружку добрага нямецкага піва, бо наперадзе ў нас была доўгая дарога дадому.
Нягледзячы на няўдачы ў пачатку тура і наступныя непрыемнасці ў выглядзе недахопу часу, у цэлым я застаўся больш задаволены падарожжам, чым расчараваны, але менавіта ў гэтай паездцы думка аб самастойным падарожжы ў Еўропу, без пасрэдніцтва турыстычных фірмаў, стала дакучлівай і пазней гэта дапамагло ў прыняцці рашэння аб палёце ў Італію.

http://ales-matsesha.livejournal.com/18070.html